Dijital Yurttaşlık Ders Notları

Merhaba arkadaşlar, Dijital Yurttaşlık Ders Notları, 5. Sınıf 5. Hafta konusu olan  Dijital Yurttaşlık haftasında geçen önemli bilgilerden oluşmaktadır. Yani ben eskiden öğrencilerime defterlerine not aldırırken bu bilgileri not aldırıyordum.

Sizde bu bilgileri defterinize geçirebilir veya en altta sosyal medya butonlarının sonunda bulunan Yazdır seçeneği ile sayfanın çıktısını alarak saklayabilirsiniz.

Sınavlara çalışırken işinize yarayacaktır. Sınavda çıkma ihtimali yüzde 90 üzerinde olan yerlerin sonuna *** işareti ekleyeceğim. Umarım işinize yarar.

DİJİTAL YURTTAŞLIK

Hepimiz bu ülkede yaşayan ve eşit haklara sahip vatandaşlar yani yurttaşlarız. Birlikte yaşayan yurttaşlar olarak bazı toplumsal kurallara ya da yasaların belirlediği kurallara uymak zorundayız.

Daha iyi bir yurttaş olmak için sizce insanlar birbirlerine nasıl davranmalı?

Evet cevaplarınızı duyar gibiyim. Yalan söylememek, hırsızlık yapmamak, dolandırıcılık yapmamak, hakaret etmemek, trafik kurallarına uymak, nezaket kurallarına uymak, sıraya girmek, çevreyi korumak ve kirletmemek, başkalarının haklarına saygı duymak, doğaya saygı duymak gibi cevaplar veriyorsunuz. ***

İnternet aracılığı ile dünyanın dört bir yanından birbirine bağlanan insanlar aynı çevrim içi ortamı paylaşırlar. Tıpkı, bizim aynı ülkeyi, aynı şehri paylaştığımız gibi. Buna dijital ya da siber dünya da diyebiliriz. Çevrimiçi ortamda da, gerçek hayatta olduğu gibi bazı kurallar vardır.

Dijital ortamı paylaşan herkesin bu kurallara uyması beklenir. İşte buna da dijital yurttaşlık diyoruz. Yani, gerçek hayatta uymamız gereken tüm kurallara İnternet’te gezinirken de uymamız gerekir. ***

Peki, sizce İnternet ortamındayken, iyi bir dijital yurttaş olmak için birbirimize nasıl davranmamalıyız?

  • Başkalarına hoşlarına gitmeyecek sözler söylemek,
  • Başkalarının kişisel bilgilerini yayımlamakla tehdit etmek,
  • Onur kırıcı sözler söylemek,
  • İzinsiz bir şekilde, başkasına ait bir içeriği ve fotoğrafı kullanmak/yayınlamak,
  • Kaba sözler içeren mesajlar göndermek, yorumlar yapmak,
  • İnsanlara hoşlanmadıkları isim ve sıfatlarla hitap etmek,
  • Doğru olmayan bilgiler ile profiller oluşturmak ve bu profiller üzerinden paylaşımlar yapmak,
  • Gerçek dışı bilgiler yaymak,
  • Başkaları hakkında asılsız haberler yaymak ya da bu konuda yorum yapmak,
  • Başkalarının şifre ve kişisel bilgilerinin gizliliğine saygı duymamak ve bu tür bilgileri ele geçirmeye çalışmak.***

Aşağıdaki afiş bu konuda işimize yarayabilir.

Dijital Yurttaşlık Afişi

Dijital Yurttaşlık Ders Notları başlığında en önemli konumuz burası diyebiliriz.

gibi örnekler verebiliriz. Şimdi Dijital Vatandaşlığın Boyutlarını inceleyelim.

DİJİTAL VATANDAŞLIK BOYUTLARI

Dijital vatandaşlık en genel kapsamda teknoloji kullanımına ilişkin davranış normları olarak tanımlanmaktadır. Dijital vatandaşlık teknolojiyi kullanırken etik ve uygun davranışlarda bulunma ve bu konuda bilgilenmeyi içermektedir.

Bilgi ve iletişim kaynaklarını kullanırken eleştirebilen,çevrimiçi yapılan davranışların etik sonuçlarını bilen, ahlaki olarak çevrimiçi kararlar alabilen, teknolojiyi kötüye kullanmayarak başkalarına zarar vermeyen,sanal dünyada iletişim kurarken ve işbirliği yaparken doğru davranışı teşvik eden vatandaştır.

Dijital Erişim (Herkes İçin İnternet):

Üretken vatandaşlar olmak için, eşit olarak teknolojik imkanlara dijital erişim sağlanması anlamına gelir. Örneğin, cinsiyet, ırk, yaş, etnik kimlik, fiziksel ve zihinsel farklılıklara aldırış etmeden elektronik topluma tam katılımın sağlanmasıdır.

Dijital Ticaret:

Elektronik ortamlarda satma ve satın alma işlemlerini yapacak yeterliliğe sahip olma anlamına gelir.

Dijital İletişim:

İletişim biçimlerinin değişikliğe uğrayarak elektronik araçlar vasıtasıyla da yapıldığının farkında olmadır. Örneğin, e-posta, cep telefonu, anlık mesajlaşma teknolojisi kullanıcıların iletişim yolunu değiştirmiştir.

Dijital Okuryazarlık:

Öğrenme – öğretme sürecinin artık teknoloji kullanılarak da gerçekleştirildiğinin farkında olmadır.

Dijital Etik:

Sanal dünyada gösterilen davranışın ya da işin elektronik standardının da olduğunun farkında olmadır. Örneğin, siber zorbalık, sanal küfürleşme, gibi birçok olumsuz davranıştan kaçınmalıyız.

Dijital Kanun:

Sanal dünyada yapılan işlerin elektronik sorumluluğunun olduğu ve kanunlarla yaptırım altına alındığı anlamına gelir. Örneğin, yasak yayınlar, yasadışı organ ve uyuşturucu satışı, intihara meyilli hale getiren web siteleri sanal dünyada yapılması kanunen yasaktır.

Dijital Haklar ve Sorumluluklar:

Herkesin sanal dünyada kendini özgürce ifade edebilecek haklara sahip olduğu ve bununda yasaklanamayacağı anlamına gelir. Örneğin, sanal ortamda formlarda görüş bildirme, grup oluşturma, tartışma ortamlarına katılma vb. temel haklar kısıtlanamaz.

Dijital Sağlık:

Dijital dünyada hem fiziksel, hem ruhsal hem de psikolojik yönden sağlığı direk ya da dolaylı olarak etkileyecek etmenlerin bulunduğunun farkında olmadır.Örneğin, göz sağlığı, tekrarlayan stres sendromu, a-sosyal yaşam, içe kapanıklık ve fiziksel bozukluklar (bel ve sırt ağrıları) yeni teknolojik dünyanın ortaya çıkardığı sağlık sorunlarıdır.

Dijital Güvenlik:

Bireyin sanal ortamda kendi güvenliğini sağlayacak önlemleri alması demektir. Örneğin, başkalarının bilgilerini izinsiz kullanma, solucan, virüs veya truva atı oluşturma, spam gönderme, birilerinin bilgilerini veya mallarını çalma vb. faaliyetlerin farkına vararak gereken güvenlik tedbirlerinin alınması( virüs programları, filtreleme programları vb.)

Dijital Vatandaşlık Boyutlarını konu içerisinde geçtiğinden mecburen verdim. Dijital Yurttaşlık Ders Notları başlığında diğer konulara göre önem sırası azdır. Zaten yıldız koymadım anlatım içerisine.

E-DEVLET

Ülkemizde yeni bir kavram olan e-devlet, verimliliği artırmak amacıyla ve çağdaş toplum olmanın bir gereği olarak ortaya çıkmıştır. Bu anlamda yönetenlerle yönetilenler arasındaki her türlü ödev ve yükümlülüklerin karşılıklı olarak “dijital ortamda” sürekli ve güvenli bir biçimde gerçekleştirilmesi anlamına gelmektedir. ***

E-Devlet’in web sitesi adresi https://www.turkiye.gov.tr dir.

Niçin e-Devlet ?

Küreselleşmenin hızla ilerlediği ve ekonomik anlamda sınırların ortadan kalktığı bir dünyada, bilgi ve iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler, Türkiye ile diğer gelişmiş ülkeler arasındaki açığı artırmaktadır.

Türkiye’nin bu açığı kapatabilmesi ve Bilgi Toplumuna ulaşabilmesi için devletin, gelişmiş teknolojiyi kullanması ve yeni bir yapılanmaya gitmesi gerekmektedir. Bu yapılanma modeli, e-Devlet olarak belirtilmektedir.

Fountain’ın da belirttiği gibi internet teknolojisinin yönetim üzerine etkilerinin önemi ve derinliği sadece sağladığı hızdan değil, koordinasyon, iletişim ve kontrol mekanizmalarını etkileme potansiyelinden de kaynaklanmaktadır; ki bu da örgütlerin doğasının köklü biçimde değişmesi anlamına gelmektedir.

Bu bağlamda, e-Devlet ile amaçlananlar;

  • Devletin şeffaflaşması,
  • Devletin hızlı ve etkin bir şekilde işleyişinin sağlanması,
  • Her düzeyde vatandaşın yönetime katılımının sağlanması,
  • Kurumlar arası bilgi alışverişinin sağlanarak iş ve veri yinelemesinin önlenmesi,
  • Kamunun hizmet verdiği vatandaşların yaşamalarının kolaylaştırılması,
  • Karar vericilerin bilgiye dayalı karar verme süreçlerinin geliştirilmesi ve hızlandırılması olarak özetlenebilir. ***

Bunların gerçekleşmesi durumunda sağlanacak yararlar şunlardır;

  • Zamandan kazanç sağlanacaktır,
  • Maliyetler düşecek ve verimlilik artacaktır,
  • Memnuniyet artacaktır,
  • Ekonomik gelişim desteklenecektir,
  • Hayat kalitesi artacaktır,
  • Bireysel katılım artacaktır,
  • Kağıt bağımlılığı ve kullanımı azalacaktır,
  • Kamu ile olan işlemler için vatandaşın talep ettiği bilgilere bir noktadan ve doğru şekilde ulaşılacaktır. Böylece insan yanlışları en aza indirilecektir.
  • Bilgi ve iletişim teknolojileri ilk kurma maliyeti yüksek olmasına karşın zaman boyutundaki toplam sahip olma maliyetinin düşmesi, verilecek olan hizmetin daha hızlı sunulması, işletme giderlerinin azalması, doğru bilgiye ulaşım vb. olumluluklar hizmetin elektronik olarak sunumu için bir neden olacaktır.
  • Hem kamu hem de vatandaş için karar almada kolaylık ve hız sağlanacaktır.
  • Vatandaşın talebi ön plana çıkacaktır.
  • Vatandaş ile devlet arasındaki ilişki gelişecek, güven ortamı oluşarak kuvvetlenecektir.***

Aşağıdaki afiş ile E-Devlet hakkında özet bilgiler verilmiştir.

E-Devlet İnfografk

E-Devlet konusu Dijital Yurttaşlık Ders Notları başlığında yer alan en önemli konulardan bir tanesidir. Eklediğim yıldızlı alanları özellikle dikkate almalısınız.

Dijital Yurttaşlık haftasına ait ders notlarımız bu kadar. Konu ile ilgili ayrıntılı bilgiye 5. Sınıf – Hafta 5 – Dijital Yurttaşlık sayfasından ulaşabilirsiniz.

30 Comments

  1. Merhaba hocam. İyi bir dijital yurttaş olmak için birbirimize nasıl davranmalıyız altında yazılanlar aslında yapmamamız gerekenler, dijital zorba olmamak için uzak durmamız gereken davranışlar. Orada bir karışıklık olmuş sanırım.

    Sitenizden çok faydalanıyorum, teşekkür ederim.

    • Hocam çok teşekkür ederim. Davranmalıyız kelimesini davranmamalıyız şeklinde değiştirdim. Sanırım böyle doğru oldu. Daha sonra ayrıntılı bir şekilde incelemeye çalışacağım yine.

  2. #bence# bilişim çok sıkıcı bir ders! ama çalışmak gerek! ve ben bu siteyiçok ama çok seviyorum çalışma açısından çok net bi site sağolun:))

  3. Bilişim projesi ödevi için çok lazım oldu.İyiki varsınız.TEŞEKKÜRLER……..

  4. E-Devlet uygulaması ile birlikte bircok devlet sitesine giriş yapabilir,ister sorgulama istersekte başvuruda bulunabiliriz. Örneğin; Adalet Bakanlığı, Emniyet Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Kurumu, Milli Eğitim Müdürlüğü, T.C. Merkez Bankası… Bu ve buna benzer birçok internet uygulamasını kullanmamızda yardımcı olur. Bu uygulamanın amacı insanların saatlerce sıra beklemelerini önlemek ve zamandan tasarruf edebilmektir.

  5. Ben kanunu seçtim çünkü sanal dünyada yapılan işlerin elektronik sorumluluğunun olduğu ve kanunlarla yaptırım altına alındığı anlamına gelir. Örneğin, yasak yayınlar, yasadışı organ ve uyuşturucu satışı, intihara meyilli hale getiren web siteleri sanal dünyada yapılması kanunen yasaktır.

  6. Benim kuzenim e-devlet kullanıyor çünkü;

    Sicil kaydına bakıyor
    Sigortasının yatıp yatmadığına bakıyor

  7. Benim annem e-devlet kullanıyor nedeni ise şunlardır: 1- başvuru yapmak.
    2- sicil kaydı çıkarmak
    3- öğrenci belgesi çıkarmak

  8. Babam ve annem e-devlet hizmetini kullanıyor. E-devlet üzerinden adli sicil kaydı sorgulama, mahkeme dosyası sorgulama, üzerine kayıtlı cep telefonu sorgulama, tapu sorgulama, araç sorgulama, trafik cezası sorgulama, vergi borcu sorgulama, maaş sorgulama, adres bilgisi sorgulama, ÖSYM işlemleri, aile hekimi sorgulama ve e-nabız sistemiyle sağlık bilgilerini sorgulama gibi birçok işlemi yapmaktadırlar.

  9. Babam kullanıyor.E-Devletten ders notuma okula gitmeden bakabiliyor,emniyet müdürlüğünden babamin arabayla ilgili işlerini emniyet müdürlüğüne gitmeden yapabiliyor.Bununla beraber daha bir çok kamu hizmetinden internet ortamında erişip yararlanabilyor.Hayatımızı kolaylaştıran bize zamandan kazandıran bir uygulama.

  10. E devlet kişi hakkında bil gileri verir. Örnek.vergi borcu varmı,öğrencisi varmı,sigorta bilgileri vs. Bilgileri içerir

  11. Benim babam e-devleti kullanmış:
    SGK hizmet dökümüne bakmak için kullanmına bakmak için kullanmış
    E-DEVLET NEDİR
    E-Devlet projesi gelişen teknoloji ile birlikte vatandaşlarımızın devlet işlerini internet üzerinden yapabilmesini sağlayan bir projedir. Bu proje sayesinde vatandaşlarımız en kısa ve kolay ve güvenli bir şekilde devlet hizmetlerine ulaşabilmektedir

  12. Benim amcam e devlet kullanyor. Önceden amcam askerlik durumunu adliyeye gidip sıra bekliyordu ayrıca ücret ödüyordu ama simdi e devlet sayesinde hemen ne zaman olduğunu örendi.

  13. Teyzem kullanıyor ve çok yararlı olduğunu düşünüyor . E devletten girip kızının ders notunu , ders notlarını veya ptt den bir şey geldimi diye bakıyo .Eskiden onları öğrenmek için okula veya ptt ye gidiyordu ama şimdi ise internetten E devleti açıp bulabiliyor

  14. Dayım e devletten adliye sicil belgesi alarak yararlandı.Eskiden adliyeye giderek saatlerce sıra bekliyor,ücret ödüyorduk.Ama artık sıra beklemeden,ücret ödemeden ve bir yere gitmeden belge alabiyor.
    Başka bir örnek ise dayımın askerlik durum belgesi alarak yararlanması.Eskiden saatlerce sıra bekliyor,şubelere gidiyordu ama e devlet bunu da değiştirdi ve tek tuşla bunları halletti.
    Ayrıca e devletten adına açılan davasını ve açtığı davasını kontrol edip emin oluyor.
    Yani kısaca;
    -Belge kontrolünü,
    -Adına açılan davalarını,
    -Açtığı davalarını,
    -Askerlik durumunu,
    -Sıra beklemede oluşan Zaman kaybı,
    Gibi şeyleri kolayca halletmemize e devlet yardım ediyor.

  15. Hocam iyiki yazdınız yazmasaydınız belki derslerden geride kalırdım çok teşekkür ederim hocam yakşamlar.

  16. E devlete internetten şifre ile giriş yapılıyor marşımıza bakılır cumhurbaşkanı ile görüşülür. Vergi burcuna bakır trafik cezası takip edilir. Bir arabyı sorgular ne kadar maaş aldığını öğrenilir. E devlete kimlik bilgini istenir. Devletin hızlı ve etkin bir şekilde işleyişinisağlar.

  17. E devletten yararlanma şekilleri:
    1 fatura ve borçlarımızı ödüyebiliriz
    2 bilgi alarak ödenmemiş cezaya kalmış bütün işlemlerimizi görebiliriz
    3 her türlü resmi kurumdaki işlemlerimizi takip edebiliriz
    4 hastenelerdeki tahlil sonuçlarımızı takip edebiliriz
    5 her türlü resmi yazışmalarımızı burdan yapabiliriz

  18. E devlete internetten şifre ile girilir orada Başbakan Cumhurbaşkanı ile görüşülebilir.Birde ne kadar maaş alındığı öğrenilebilir.Bir arabayı sorgulaya biliriz.Birde e devlete girerken kimlik bilgilerimizi istiyorlar. Vergi borcuna bakılır.Devletten ceza gelmişmi diye takip edilir. Trafik cezası gelmişmi diye takip edilir.

  19. Hocam bunun için size çok teşekkür ederim çok beğendim dersteyken yetiştiremediğim için çok özür dilerim fakat siz bunu yazdığınız için yetiştiremediğim yeri tamamladım tekrar bunu yazdığınız için size teşekkür ederim iyi günler

  20. Öğretmenim ben buradan eksik yazdığım yerleri yazdım tek yorum bırakan benim.

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*